O’quv Kursi Haqida

Video dars “OAVning tijoriylashuvi.  Qanday qilib va nimada bugun noshirlar pul ishlashadi”

OAVning tijoriylashuvi.  Qanday qilib va nimada bugun noshirlar pul ishlashadi

Media murabbiy

Lenur Yunusov

Ushbu video darsdan siz bugungi kunda yangi turdagi ommaviy axborot vositalarida qanday va nimadan daromad olishlarini bilib olasiz.

OAVning tijoriylashuvi deganda faqatgina pul topishni tushunmang. Nashrlar yetarlicha pul topolmaganda, ko'pincha nochor ahvolga tushadilar -natijada ular davlat, siyosiy partiyalar, oligarx tuzilmalar yoki tijorat brendlarining qo’l ostiga tushib qoladi.

Natijada - tahririyat siyosati "xo’jayinga" qaramlik va jurnalistikaning ustunlaridan biri bo’lgan xolislikning yo'qolishiga olib keladi.

Aslida, Internetda daromadning asosiy modellari ikkitadir.

2        daromad modellari:

-        kontent

-        auditoriyaning e'tibori

Kontentning o'zi yoki auditoriyangiz e'tiboridan pul ishlashingiz mumkin. Keling, ushbu modellarning har birini tahlil qilib chiqaylik. Birinchidan, biz tarixga qisqacha nazar solamiz.

Sizning bobongiz matbuot do’konidan gazeta yoki jurnal sotib olganida nima yuz berar edi (shubhasiz: bugun juda kamchiligimiz bunday qilishga odatlanganmiz?)

Zamonaviy so'zlar bilan aytganda, u qog'ozdagi kontentni o’qish uchun pul to'lagan (bu holda qog'oz tarqatish kanali, ya'ni mahsulotni iste'molchiga etkazib berish usuli).

Tamoyil oddiy: agar pul to'lamasangiz, uni o'qimaysiz. Bu kontentni tijoriylashtirish modeli (obuna): nashriyot sizga qog'ozni (yoki boshqa har qanday vositani) ma'lumot bilan sotish orqali pul ishlab oladi.

Gazetani o'qiydigan kishi uning ichida yana nimalarni ko'radi? Reklama! Buning uchun noshir reklama beruvchilardan qo’shimcha pul oladi.

Bu ikkinchi model - auditoriya e'tiborini tijoriylashtirish (yoki boshqacha aytganda - reklama).

Shunday qilib, an'anaviy gazetalar har doim bir vaqtning o'zida ikkita yo'l bilan pul ishlashadi - ular qog'oz nusxalarini o'quvchilarga sotishadi, keyin esa o'z auditoriyalarini reklama beruvchilarga "sotishadi".

Xuddi shu "ikki tomonlama konversiya" bugun siz gazeta yoki jurnalga obuna bo’lganda, "Vedomosti" yoki "Nyu-York Tayms" singari onlayn nashrlarga obuna bo'lganingizda yoki “Dojd” kabi pullik telekanalga kirishni sotib olganingizda yuz beradi.

Media mutaxassislardan biri Internet rivojlangan davrda noshirlar muammoga duch kelishganini ta'kidlagan edi: ularning bosma dollarlari onlayn sentga aylandi.

Ko'pgina ommaviy axborot vositalarining reklama daromadi ularning xarajatlarini qoplamay qoldi. Shuning uchun, ular yana pulli modelga qaytishni boshladilar, ammo bu erda ularni yangi qiyinchilik kutdi - aksariyat odamlar tarkib uchun pul to'lashga mutlaqo odatlanmagan edilar.

Haqiqatan ham, nega pul to’lash kerak? Axir, hamma ma’lumotlarni Internetda bepul olish mumkin!

Shunga qaramay, ko'plab tajribalar davomida noshirlar "peyvol" ning bir nechta ishchi turlarini topdilar (ingliz paywall - "pulli kirish"). Biz uchta asosiy turini ajratamiz:

Qattiq to'lov. Bu nashrning barcha kontentiga faqat to'lov amalga oshirilgandan keyingina kirish mumkin. Biroq, bunday yondashuv ommaviy axborot vositalarining auditoriyasini sezilarli darajada kamaytiradi, shuning uchun ko'plab noshirlar o'zlarining to'lovlarini "yumshata" boshlashdi.

Yumshoq to'lov. Bunday holda, auditoriya kontentni bepul iste'mol qilishi mumkin, ammo nashriyot tomonidan o'rnatilgan cheklovgacha. Bu avtoulov qo’yish joylarida bo'lgani kabi, u yerda sizga odatda bepul turish mumkin, ammo faqat qisqa vaqtga turish mumkin. Cheklov qo’yilgan darajaga yetib borgandan so'ng (uni nashrlarning soni uchun ham, saytdan foydalanilgan vaqt uchun ham belgilash mumkin) iste'molchidan pul to'lash so'raladi.

Yuqori darajadagi to'lov. Noshir hamma narsaning "eng mazali" joyini qulf va kalit ostida yashiradi.

"Qulf ostidagi eng mazali narsa"

Masalan, ba'zi nashrlar sizga ularning yangiliklar tasmasi va ba'zi katta formatlar bilan bepul tanishish imkonini beradi. Ammo muharrirlar uchun qimmatbaho yoki qimmatga tushgan kontentga kirish uchun (masalan, tahlil, jurnalistik tadqiqotlar, eksklyuziv materiallar) - ular pul oladi.

Qizig'i shundaki, yangi ommaviy axborot vositalarida obuna modeli "ikki tomonlama konversiya" ga umuman to'sqinlik qilmaydi. Obuna uchun pul to'lagan iste'molchi xuddi shu reklamani qulf orqasida ham ko'rishi mumkin.

Bundan tashqari, reklama beruvchi bunday banner uchun odatdagidan ko'proq pul to'laydi: pulli obunachilar uning uchun "mazali" auditoriya.

Dunyoning yetakchi nashriyotchilari tomonidan ishlatiladigan turli xil to'lov orqali kirish uslublari mavjud.

Ammo dunyodagi nashriyotlarning aksariyati reklama modellaridan foydalanadilar.

Pul o'quvchilar tomonidan emas, balki o'z e'lonlarini ommaviy axborot vositalarida joylashtirgan va shu bilan auditoriya jalb qilishni sotib oladigan reklama beruvchilardan olinadii.

Shuning uchun sizning uy televizoringizdagi ko'plab telekanallar mutlaqo bepul - sizning sevimli dasturlaringizni tomosha qilish uchun siz reklama bloklari va reklamalariga e'tibor berishingizga to’gri keladi.

Ammo ushbu model sezilarli o'zgarishlarga duch keldi. Nashriyotlarning bannerlarga bo'lgan umumiy ishtiyoqi auditoriyanining shunchaki ularni payqamaslik ko’nikmalarini rivojlanishiga olib keldi (bu hodisa "banner ko'rligi" deb nomlandi).

Internetda reklamalarni muvaffaqiyatli blokirovka qiladigan AdBlock kabi dasturlar paydo bo’ldi. Natijada, nashriyotlarning daromadi keskin pasayib ketdi - odamlar reklamalarni kamroq bosadigan bo’lishdi (ko'pincha ommaviy axborot vositalari auditoriya reklama bannerini bosgani uchun pul oladi).

Moliyaviy falokatdan noshirlarni yangi ixtiro - singdirilgan reklama saqlab qoldi. Ommaviy axborot vositasini o'zining tahririy formatlaridan birida xabarlar tayyorlaydi, ammo reklama beruvchisi bilan hamkorlikda tayyorlaydi.

Asosiysi: bunday kontent o'quvchi uchun qiziqarli va foydali bo'lishi kerak, shuningdek, u reklama sifatida qabul qilinmasligi kerak.

Natijada, barcha taraflar manfaat topadi: nashriyot daromad qiladi, reklama beruvchi o'z mahsulotiga ommaviy e'tiborni qaratadi va tomoshabinlar yuqori sifatli kontentni bepul olishadi. Ammo bitta muhim ogohlantirish mavjud: bunday nashrlarga tegishli ravishda yorliqlar qo'yilishi kerak.

Tomoshabinlar reklama beruvchi tomonidan to'langan kontent bilan shug'ullanishlarini tushunishlari kerak. Aks holda, bularning barchasi yolg'on "jinse" ga olib keladi - bu mualliflik materiallari niqobi ostida yashirin reklama joylashtirish hisoblanadi.

Bozordagi o'zgarishlarga an'anaviy bannerlar( - displey) reklama turi ham moslashmoqda. Ushbu sohada endi dasturchi qoidalar o'rnatdi - bu tomoshabinlar to'g'risidagi katta ma'lumotlardan foydalangan holda reklama sotish uchun kim oshdi savdosi tizimining nomi.

Bu sizga reklama beruvchiga kerak bo'lgan foydalanuvchilar toifasiga - aytaylik, jug'rofiy, yoshga va jinsga qarab to'g'ri yo'naltirishga imkon beradi.

Bepul modelda ishlaydigan noshirlar, qoida tariqasida, ikkala reklama variantini - singdirilgan va bannerlarni birlashtiradilar

Ulardan biri bilan cheklanib qolish to’g’ri bo’lmaydi albatta.

Bugungi kunda “kraudfanding” tobora keng tarqalmoqda - bu narsa ommaviy axborot vositalarining foydalanuvchilari o'zlari pul tashlashib OAVni moliyalab turishlaridir (bu maxsus onlayn platformalar orqali amalga oshiriladi).

Odatda tomoshabinlar o'zlarining sevimli tahririyat guruhini uning tamoyillari va qadriyatlari bilan o'rtoqlashganda yoki kontent sifatini yuqori baholaganda (masalan, jurnalistik tadqiqotlar yoki juda ixtisoslashgan mavzudagi nashrlar) pul bilan qo'llab-quvvatlashga tayyor.

Buning uchun "ommaviy homiy" lar bosh muharrir bilan kechki ovqat yoki taqvim kabi bir qancha qulayliklarni olishlari mumkin.

Tomoshabinlar o'zlarining sevimli nashrlarini xayr-ehson yordamida - sevimli maqola, video yoki podkast uchun kichik ehson bilan qo'llab-quvvatlashlari mumkin.

Pul topishning ushbu usulidan foydalanuvchi ommaviy axborot vositalarini odatda foydalanuvchilarga minnatdorchilik ramzi sifatida ularga pul o'tkazish imkoniyati haqida eslatib turadilar.

Ba'zi nashrlar klub modeli bilan tajriba o'tkazmoqdalar. To'lov evaziga foydalanuvchilarga bonusli kontent, jurnalistlar bilan uchrashuvlar, konferensiyalar chiptalari, tahririyat siyosati va nashrni rejalashtirishga ta'sir qilish kabi turli xil yaxshiliklarni kutadigan biron bir klubga a'zo bo'lish taklif etiladi.

Ushbu model obunani eslatadi, ammo kontentga kirish uchun to'lov o'rniga bu erda a'zolik badallari olinadi.

Agar ommaviy axborot vositalari doimiy va sodiq auditoriyaga ega bo'lsa, ularga nafaqat yangiliklarni, balki turli xil tovarlar va xizmatlarni ham sotishlari mumkin.

Bu erda juda ko'p variantlar mavjud: ba'zi noshirlar elektron tijorat bilan shug'ullanishadi (kitoblar, chiptalar, pitsa sotish), boshqalari veb-saytlar va mobil dasturlar tayyorlashadi yoki maslahat berish bilan shug'ullanishadi, boshqalari tovarlarni (esdalik sovg'alari va boshqa belgilar bilan o'zlarining tovarlari) sotishadi.

Pul ishlashning ushbu modeli, ayniqsa mahalliy va tarmoqli ommaviy axborot vositalari uchun muvaffaqiyatli bo'lishi mumkin: ular "mahkam bog’langan" auditoriyaga ega, ularning qiziqishlari va talablarini noshirlar yaxshi tushunishadi.

Aslida, ommaviy axborot vositalari o’zlarining obro'sini pullaydi va tijorat brendiga aylantirishadi. Buning uchun ularda hamma narsa bor: trafik (ya'ni keng auditoriya), foydalanuvchilarning e'tiborlari va ishonchi.

Ommaviy axborot vositalari atrofida butun bir voqealar sanoati paydo bo’ldi. Nashriyotlar o'z savdo markalari ostida ma'rifiy yoki ko'ngilochar tadbirlarni o'tkazadilar, ularda yaxshi pul topadilar (hamda auditoriyaning sodiqligini oshiradilar).

O’quv Kursi yangi media va shaxsiy brendni yaratishning asosiy printsiplariga, shuningdek ijtimoiy platformalarda yuqori sifatli kontent yaratishga bag'ishlangan. Vizualizatsiya, video hikoya qilish, tanqidiy fikrlash, mojaroviy va gender sezgirlik haqidagi modullarni o'z ichiga oladi.

Kursning asosiy maqsadi - yangi axborot vositalaridagi yangiliklarga o'quvchilar qanday munosabatda bo'lishlari va ularni qanday qabul qilishlari haqida asosiy bilim va tushunchalarni berish; muvaffaqiyatli onlayn kontentni yaratish, mojarolar va genderga bog'liq nozik taraflarni hisobga olgan holda onlayn jurnalistikani targ'ib qiluvchi vositalar va usullar haqida bilimlar berish;

O’quv Kursining formati:

Kurs 12 asosiy modulni o'z ichiga oladi va 12 haftalik o'qish uchun mo'ljallangan. Talabalarning haftalik o’qish yuki 5-7 astronomik soatni tashkil etadi (bo'limning murakkabligiga qarab).

Har bir modul quyidagilarni o'z ichiga oladi:

• Video ma'ruzalar (ma'ruzachining leksiyasi yoki mavzuni tushuntiruvchi prezentatsiya formatida);
• Matnli tarqatma ma'lumotlar;
• Nazariy materiallarning o'zlashtirilishini tekshirish uchun test topshiriqlari (kursning har bir bo'limiga 7-10 ta savol). Kursning har bir ishtirokchisi har bir modulning testini 80% ga topshirishi kerak va shundan keyingina keyingi modulni o'rganishga kirishishlari mumkin. Testni ko’pi bilan 10 marta topshirish mumkin. Agar 10 ta urinish tugasa, tizim ishtirokchini avtomatik tarzda bloklaydi va ishtirokchi kursga yana boshidan ro'yxatdan o'tishi kerak. Shu munosabat bilan, agar testdan o'tish uchun birinchi urinishlar muvaffaqiyatsiz bo'lsa, video darslarni, nazariy va amaliy topshiriqlarni qayta mutaola qilib chiqishni iltimos qilamiz;
• Olingan bilimlarni mustahkamlash uchun amaliy mashqlar. Ushbu vazifalarni bajarish ixtiyoriydir, ularni mutlaqo mustaqil bajarish kerak;
• Yakuniy nazorat testi butun o’quv kursi bo’yicha o’kaziladi va 80% to’g’ri javob berib imtihondan o’tganlar uchun elektron yoki qattiq qog'oz shaklida sertifikat beriladi;
• Ijtimoiy tarmoqlarda bilimlarni mustahkamlash va ko'nikmalarni rivojlantirish uchun o’quv marafonlar o’tkaziladi.

Talablar

Kurs O'rta Osiyo mamlakatlari universitetlarining jurnalistika fakultetlari talabalari va yangi boshlovchi jurnalistlar uchun mo'ljallangan.

Kompyuter axborot texnologiyalari to'g'risida minimal bilim va ko’nikmaga ega bo’lish talab qilinadi (shaxsiy kompyuter va ommalashgan ijtimoiy tarmoqlar foydalanuvchisi darajasida). Kursdan shuningdek ish amaliyoti bor jurnalistlar va muharrirlarning malakasini oshirish uchun ham foydalanish mumkin.

Ma'lumot uchun:

IWPR CA "Markaziy Osiyoda yangi media va raqamli jurnalistikani rivojlantirish" loyihasi doirasida OAV, o'qituvchilar, jurnalistika kafedralari talabalari va amaliyotchi jurnalistlarning yuqori sifatli raqamli, zamonaviy, holis va ob’yektiv materiallarni ishlab chiqarishda salohiyatlarini kuchaytirishga qaratilgan. Ushbu loyiha doirasida IWPR CABAR.asia Media Maktabining yangilangan veb-saytini va "Yangi ommaviy axborot vositalari bilan yaqindan tanishish" - birinchi modulli onlayn o’quv kursini ishga tushirdi. O’quv Kurs materiallari faqat mediya maktabining platformasida joylashtiriladi va faqat kursga ro'yxatdan o'tgan ishtirokchilar foydalanishlari mumkin bo’ladi. Loyiha doirasida yaratilgan barcha o’quv kurslar IWPR CA-ning mulki bo'lib, boshqa loyihalar uchun IWPR CA-ning ixtiyoriga ko'ra ishlatilishi mumkin.